Endodoncja – obszar stomatologii zajmujący się leczeniem miazgi zębowej, która znajduje się we wnętrzu zęba (endo– wnętrze, dens– ząb).

Uraz zęba (najczęściej mechaniczny, ale również chemiczny, termiczny lub zakaźny) zazwyczaj prowadzi do zapalenia miazgi (pulpitis). W zależności od rodzaju urazu, jego czasu trwania i siły działania, zapalenie miazgi może być odwracalne, ale przeważnie tak nie jest i stan zapalny ma charakter nieodwracalny. W efekcie zapalenie miazgi przekształca się w jej martwicę, po czym patologia rozprzestrzenia się na przyzębie okołowierzchołkowe (apical peridontitis) i kość zębodołu w okolicy wierzchołka, prowadząc do uszkodzenia całej okolicy wokół wierzchołka korzenia (choroba tkanek okołowierzchołkowych).

Ząb dotknięty chorobą miazgi i tkanek okołowierzchołkowych zawsze powinien być leczony endodontycznie (kanałowo). Najczęstsze zabiegi endodontyczne wykonywane w stomatologii małych zwierząt to:
– pokrycie miazgi
– częściowa amputacja miazgi z bezpośrednim jej pokryciem
– leczenie kanałowe

Optymalne leczenie kanałowe to najczęściej zalecany zabieg endodontyczny, obejmujący całkowite wyłuszczenie miazgi (pulpektomia), oczyszczenie, wypełnienie światła kanału korzeniowego oraz odbudowę korony zęba. Leczenie to jest wskazane, gdy mamy do czynienia z nieodwracalną chorobą miazgi, czyli uogólnionym jej zapaleniem, martwicą, bardzo często współistniejącymi ze zmianami patologicznymi w tkankach okołowierzchołokowych.

Konwencjonalne leczenie kanałowe zmierza do:
– oczyszczenia i zdezynfekowania komory zęba oraz kanału korzeniowego
– wypełnienia kanałów korzeniowych uszczelniaczem o charakterze antybakteryjnym, a co istotne – niedrażniącym, aż do uszczelnienia wierzchołka korzenia
– zamknięcie otworu dostępowego/ubytku korony zęba odpowiednim materiałem wypełnieniowym

Cały zabieg jest wykonywany w znieczuleniu ogólnym pod kontrolą śródoperacyjnych zdjęć RTG.

Wynik leczenia kanałowego jest kontrolowany radiologicznie około 6-12 miesięcy po jego przeprowadzeniu. Jeżeli stwierdza się obecność patologicznych zmian wokół wierzchołka korzenia leczenie jest kontynuowane. Kontynuacja polega na ponownym wykonaniu leczenia, często polegającym na chirurgicznym usunięciu wierzchołka korzenia i jego wypełnieniu od strony resekcji. Opcjonalnym, aczkolwiek radykalnym rozwiązaniem jest usunięcie zęba.

Poniżej przedstawiamy Państwu zasady kwalifikacji naszych pacjentów do leczenia kanałowego i periodontologicznego. Wyżej wymieniona kwalifikacja opiera się na tzw. wskaźniku periodontologicznych potrzeb leczniczych – Community Periodontal Index of Treatment Needs – CPITN. Należy dodać, że na podstawie badania wskaźnika CPITN oraz radiologicznej oceny w większości przypadków klinicznych można potwierdzić występowanie zmian o typie endo-perio.

Wskaźnik periodontologicznych potrzeb leczniczych:
Ocena w skali CPITN:
0- zdrowe przyzębie
1- krwawienie przy zgłębnikowaniu, brak kieszonek patologicznych i kamienia nazębnego
2- głębokość kieszonki do 3 mm, obecność kamienia lub płytki nazębnej nad lub poddziąsłowej
3- głębokość kieszonki 4-5 mm
4- głębokość kieszonki 6 mm i więcej

Kategorie potrzeb leczniczych wg CPITN:
0- nie wymaga leczenia
1- stan przyzębia nasuwa potrzebę korekty higieny jamy ustnej
2- konieczna jest poprawa skuteczności zabiegów higienicznych
3- konieczność leczenia zespołowego, usunięcia zawartości kieszonek, wykonania skalingu, kiretażu lub zabiegu chirurgicznego/leczenia kanałowego

Stan zapalny miazgi

Otwór dostępowy z ćwiekiem papierowym

Otwór dostępowy z narzędziem endodontycznym

Sprawdzanie materiału wypełnieniowego